Trwa najdłuższa od 50 lat erupcja wulkaniczna na Islandii
20 września 2021, 05:30Na Islandii trwa najdłuższa erupcja wulkaniczna od ponad pół wieku. Rozpoczęła się 19 marca, gdy ze szczeliny w pobliżu wulkanu Fagradalsfjall na półwyspie Reykjanes zaczęła wypływać lawa. Widowiskowe zjawisko przyciągnęło do tej pory około 300 000 turystów.
Pierwsze litewskie wydanie „Bajek robotów” Stanisława Lema
17 września 2021, 10:23Staraniem Instytutu Adama Mickiewicza oraz Instytutu Polskiego w Wilnie ukazało się pierwsze litewskie wydanie "Bajek robotów" Stanisława Lema. Premiera bogato ilustrowanej książki w tłumaczeniu Viktorasa Tamođiűnasa będzie miała miejsce 19 września podczas otwarcia wystawy "Bajki robotów" w Bibliotece Narodowej Litwy w Wilnie (Lietuvos nacionalinė Martyno Mažvydo biblioteka). Książka trafi do rąk litewskiego czytelnika dzięki wydawnictwu Odilė.
Udało się uzyskać najniższą zmierzoną temperaturę
13 września 2021, 12:03Dzięki nowemu sposobowi kontroli rozszerzania się materii w swobodnie opadającym kondensacie Bosego-Einsteina udało się zanotować najniższą z zarejestrowanych temperatur. Naukowcy z Niemiec i Francji obrazowali spadek kondensatu przez ponad 2 sekundy. Zanotowali przy tym temperaturę 38 pikokelwinów (38 x 10-12 K). Tak niskiej temperatury nigdy wcześniej nie udało się uzyskać. To znacznie chłodniej niż w przestrzeni kosmicznej, której średnia temperatura wynosi 2,7 K.
Pod naszymi stopami znajduje się więcej wody, niż we wszystkich lodowcach i lądolodach
10 września 2021, 08:58W górnych 2 kilometrach skorupy ziemskiej znajduje się około 24 milionów kilometrów sześciennych wody. To w większości woda pitna. Jednak poniżej tego rezerwuaru, zamknięte w skałach, znajdują się kolejne rozległe zasoby wodne, złożone głównie z solanki liczącej sobie setki milionów, a może nawet ponad miliard lat.
Alarm i dym na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
9 września 2021, 12:26W rosyjskim module Międzynarodowej Stacji Kosmicznej rozległ się dźwięk alarmu, a astronauci czuli dym, poinformowały Roskosmos i NASA. W module serwisowym Zwiezda uruchomił się czujnik dymu. Doszło do tego podczas automatycznego ładowania akumulatorów, zdradzili przedstawiciele Roskosmosu.
Polscy naukowcy opracowali innowacyjny implant przepuklinowy. Pierwsze wszczepienie już 14 września
9 września 2021, 11:02Polscy naukowcy opracowali pierwszą na świecie siatkę przepuklinową 3D, dostosowaną do pacjenta (struktur anatomicznych jego pachwiny) na podstawie wyników tomografii komputerowej (TK). Pierwsze wszczepienie spersonalizowanego implantu herniologicznego Optomesh 3D ILAM będzie miało miejsce 14 września w Toruniu, podczas warsztatów towarzyszących jubileuszowemu kongresowi Towarzystwa Chirurgów Polskich. Zabieg odbędzie się w Szpitalu Specjalistycznym Matopat i będzie transmitowany online.
Handel niewolnikami wprowadził nowe patogeny do Meksyku. To one mogły dziesiątkować miejscowych
9 września 2021, 09:03Po rozpoczęciu europejskiej kolonizacji, w obu Amerykach doszło do załamania miejscowej populacji. Jedną z przyczyn tego zjawiska było wprowadzenie przez kolonizatorów nowych patogenów, z którymi wcześniej Indianie nie mieli kontaktu. Istnieje wiele hipotez dotyczących patogenów, które zdziesiątkowały rdzenną ludność Nowego Świata – mówi się o ospie prawdziwej, odrze i śwince – ale brak jest bezpośrednich dowodów
Burza na Słońcu może unieruchomić internet
8 września 2021, 08:49Naukowcy od dawna wiedzą, że duży koronalny wyrzut masy na Słońcu może poważnie uszkodzić sieci energetyczne, doprowadzając do braków prądu, wody, paliwa czy towarów w sklepach. Znacznie mniej uwagi przywiązują jednak do tego, jak takie wydarzenie wpłynie na internet. Jak się okazuje, skutki mogą być równie katastrofalne
Do dwóch razy sztuka. Perseverance pobrał próbki Marsa, które zostaną przywiezione na Ziemię
7 września 2021, 18:00Łazik Perseverance pobrał pierwszą próbkę marsjańskiego gruntu. To rdzeń nieco grubszy od ołówka, który pobrano za pomocą wiertła. Został on przeniesiony do szczelnie zamykanego tytanowego pojemnika, w którym będzie czekał na transport na Ziemię
Niezwykły zabytek z Hiszpanii. Archeolodzy znaleźli starożytny rzymski ceramiczny „żyrandol”
7 września 2021, 10:25W III lub II tysiącleciu przed naszą erą pojawiły się pierwsze przenośne lampki ceramiczne służące do oświetlania wnętrz. Fenicjanie i Grecy nadawali czasem takim przedmiotom bardzo dekoracyjną formę. W Rzymie tego typu oświetlenie staje się powszechne w III wieku przed Chrystusem. Od greckiego λύχνος (lychnos) nazwano je lucerna